Rozważania o depresji cz. 11

Wybór rodzaju terapii i terapeuty - wstęp

Tak oto dochodzimy do tego co powinno stanowić podstawę rozwiązania problemu. Czasem faktycznie tak jest, ale bywa i tak, że sama terapia staje się problematyczna. Nie będę już roztrząsał kwestii wszelkich nadużyć, jakich dopuszcza się psychologia. Tu znowu tylko odsyłam do publikacji Tomasza Witkowskiego.

Chcę wierzyć, że sami psycholodzy i terapeuci - a przynajmniej większość z nich - chce rzeczywiście pomóc swoim pacjentom. Niestety czasami nie mają do tego właściwych narządzi. Pierwszy problem to brak osobistego doświadczenia i pewnego krytycyzmu. Trochę z tym jest jak z medycyną. Lata studiów, a potem dodatkowych kursów i szkoleń budują pewien konkretny obraz świata. Obraz wytworzony przez naukowe teorie. No właśnie - czy na pewno aż tak naukowe? 80% współczesnej psychologii oparta jest na freudyzmie. Czasem mniej czasem więcej, ale wpływ Freuda jest ogromny i kompletnie nie zasłużony. To samo można powiedzieć o jego uczniach, nawet tych wyklętych z ortodoksyjnego kręgu psychoanalizy. Kolejnym czynnikiem wpływu była tzw, szkoła frankfurcka z Theodorem Adorno na czele. Ta niby-socjologia odcisnęła swoje piętno nie tylko na samej socjologii, ale też na antropologii, ekonomii, naukach politycznych i oczywiście na psychologii.

Studia powinny uczyć krytycznego myślenia, a zamiast tego niejednokrotnie przypominają pranie mózgu. Widać to szczególnie u lekarzy i psychologów. Całkiem inteligentni ludzie, nagle w konkretnych tematach zaczynają głuchnąć na jakiekolwiek argumenty. Zamiast tego powtarzają wyuczone regułki i kompletnie nie zauważają nielogiczności własnego wywodu.

Nie jest też bynajmniej tak, że wiek determinuje mądrość. Nie zawsze ktoś starszy będzie mądrzejszy od dwudziestolatka, ale jednak trzeba i to brać pod uwagę. Bark doświadczenia u młodych osób po studiach jest rzeczą niewątpliwą. Trzeba lat, by wyłapać pewne sztuczki jakie stosują ludzie i techniki manipulacji jakimi się posługują. Zwykle zajmuje sporo czasu "wyrośnięcie" z naiwności czy też wiary w proste rozwiązania problemów. Mało kto rodzi się ze zdolnością słuchania. Tego też musimy się uczyć i to nie na studiach, ale w życiu. Czy w takim razie lepiej wybrać sobie starszego i bardziej doświadczonego terapeutę? Zwykle tak, choć nie zawsze. W grę wchodzą też inne czynniki, o których jeszcze napiszę.

Wiem, że napisałem sporo krytycznych uwag na temat psychologii. Być może nie każdy się ze mną zgodzi argumentując, że skoro nie jest to nauka ścisła... Mógłbym w tym miejscu powoływać się na autorytet niektórych autorów zajmujących się tym tematem, ale wolę odwołać się do pewnego przykładu. Nie jest to bynajmniej żart. Obrazuje myślenie wiele psychologów i pokazuje dlaczego uważam, że 80% tzw. dorobku naukowego psychologii to ujmując rzecz kolokwialnie - stek bzdur.

Paradoks matki

Nazwałem to zjawisko paradoksem matki i wcale sam go nie wymyśliłem. Można je znaleźć w dziełach wielu psychologów i socjologów. Jednak najbardziej jaskrawo przejawia się w pracach Else Frenkel-Brunshwik - uczennicy i współpracownicy Theodora W. Adorna. Jeśli dobrze poszukać to podobnym torem rozumowania może poszczycić się wielu innych autorów. Frenkel-Brunshwik zadawała pytania o matkę dużej liczbie respondentów. Między innymi pytała ich o relacje z matką. Szczególnie w dzieciństwie. Gdy respondenci odpowiadali, że mieli z matką nie najlepsze kontakty np. że matka była surowa albo mało troskliwa - rzecz była oczywista. Oto przyczyna wszystkich problemów w życiu dorosłym. Co jednak się działo, gdy respondent odpowiadał, że z matką miał bardzo dobrą relację, była osobą ciepłą, troskliwą i życzliwą? No cóż! Zapewne wyparł całkowicie to, że matka była zła i właśnie zachowanie matki oraz to wyparcie jest przyczyną... tak, tak... wszystkich jego problemów w życiu dorosłym.

Tak więc jeśli gdzieś przeczytacie lub usłyszycie od psychologa, że podłożem Waszych problemów na pewno są relacje z rodzicami, to zastanowicie się na jak mglistych podstawach oparta jest taka opinia. Jak bardzo były "naukowe" badania, które teraz pozwalają psychologom wysnuwać takie i podobne wnioski. W kolejnej części pozwolę sobie przywołać jeszcze jeden przykład, już w wydaniu samego Freuda - na którym niestety bazuje spora część współczesnej psychologi - by ostatecznie pokazać dlaczego wiele terapii nie ma sensu a przynajmniej solidnego fundamentu teoretycznego.